Freerk Elzinga
Contextueel coachen

Contextueel coachen

De contextuele coach is uniek in Nederland. Hij of zij onderscheid zich op verschillende terreinen van een algemene coach. Een contextuele coach werkt vanuit de context van vier dimensies die bekend zijn in het contextuele gedachtengoed ontwikkeld door prof. Iván Böszörményi-Nagy (Boedapest, 19 mei 1920 – Glenside, 28 januari 2007).

Op de eerste plaats zijn dat de feiten (eerste dimensie), we hebben DNA meegekregen,
worden geboren in een bepaald jaar in een bepaalde familie als oudste, jongste, middelste
of enig kind. We hebben daarnaast een psychologisch vermogen ontwikkeld (tweede
dimensie), waarmee we in beweging kunnen komen, of geblokkeerd raken. We hebben
allerlei systemen aangeleerd (derde dimensie) en worden bepaald door het gedrag van
anderen. Daarnaast hebben we een geschiedenis in onze relaties (vierde dimensie), die grote invloed heeft op ons gedrag. De contextuele coach is opgeleid in deze vier dimensies en zal de laatste dimensie als vertrekpunt nemen voor het coachtraject. Deze dimensie gaat onder anderen over de kracht en de onmacht van de verbinding en de samenwerking. Dit kan zowel de verbinding met jezelf zijn en/of de moeite met de verbinding met anderen. Groei, ontwikkeling en vrijheid zijn vruchten van een contextueel coachtraject.

De samenwerkingsgrondwet:

De contextuele coach werkt vanuit de samenwerkingsgrondwet, zoals die is gedefinieerd bij iDNA opleidingen, trainingen en coaching. Dit houdt in dat we de ander ten allen tijden autonoom laten zijn, dat we elkaar aanspreken op verantwoordelijkheid en dat we respect hebben voor de verschillen. Vanuit deze basishouding zoeken we de samenwerking en de verbinding.

De coach relatie:

De coachrelatie moet uiterst betrouwbaar zijn, daar is wederzijdse kwetsbaarheid op zijn plaats, die niet gestuurd wordt door probleemgericht maar door kwaliteitsgericht denken. Ook in de coachrelatie wordt samengewerkt tussen coachee en coach, wat effectief is voor de ontwikkeling in samenwerking op andere terreinen in het leven. Het coachtraject is altijd gericht op het inzicht verwerven in jezelf, het verwerven van persoonlijke vrijheid en het ontwikkelen van talenten en vaardigheden.

De coachvraag:

De coachvraag is een belangrijk vertrekpunt. Dat is de reden dat de coach in het intakegesprek duidelijk met de coachee bespreekt wat precies de coachvraag is en hoe zij samen met deze vraag aan het werk kunnen. Is de coachvraag nog niet duidelijk dan gaat de coach samen op zoek naar deze duidelijkheid.

De werkwijze:

Een contextueel coach kan vanuit verschillende invalshoeken naar de mens kijken. Deze deskundigheid zal hij of zij inzetten in het coachtraject. Zo worden veel zaken besproken die gaan over je persoonlijke geschiedenis, vaardigheden die je hebt aangeleerd en patronen die je hebt ontwikkeld. Patronen die je helpen, maar ook patronen die misschien je handelen in de weg kunnen staan. Daarnaast wil de coach samen inzicht verwerven in je persoonlijkheid. Een coach werkt niet probleem maar kwaliteitsgericht. Samen met je coach kijk je waar je vandaan komt, wat je geleerd hebt, hoe effectief dit is voor je levensopdracht en wat je nog kunt leren.

Verschil tussen contextuele coaching en contextuele therapie:

Beide vormen zijn gericht op ontwikkeling en de groei van de mens. Het verschil tussen coaching en therapie ligt vooral in de diepte waarin gewerkt wordt. Therapie gaat vooral dieper in op onverwerkte zaken in het verleden, terwijl de coaching veel meer gericht is op het bewust worden van invloed, gaven en talenten ontdekken en ontwikkelen en deze in leren zetten in het hier en nu. Soms komen er in het coachtraject zaken naar boven die om meer professie vragen en lijkt het coachtraject toch in een therapeutisch traject over te gaan. De coach werkt samen met ervaren contextueel therapeuten die in een dergelijke situatie als hulpbron ingezet kunnen worden. Zowel contextuele coaching als contextuele therapie zijn gericht op het verleden, het heden en de toekomst. We komen tenslotte allemaal ergens vandaan, waardoor we beïnvloed zijn. We leven in een belangrijke fase waarin we kunnen veranderen en kunnen groeien en we beïnvloeden ook weer een nieuwe generatie. Deze drie gebieden staan zowel in de contextuele coaching als in de contextuele therapie centraal. Er zijn dus aardig wat overeenkomsten en ook soms overlappingen. Er wordt niet gegraven in het verleden, maar in de gesprekken is er een heroverweging van de geschiedenis. Wat heb je aan kostbaarheden meegekregen en wat heb je gemist en kun je alsnog ontwikkelen in het heden? Ontkennen van het verleden is zinloos en zal je nooit helpen om vrij te worden naar de toekomst. Dus het verleden links laten liggen is geen betrouwbare optie in contextuele coaching. Altijd maar in het verleden blijven hangen is ook geen optie. Iedere dag is een nieuwe kans om zaken anders te gaan doen! De kracht van een contextuele coach is zijn of haar onbevooroordeelde manier van kijken naar de geschiedenis, zonder oordeel van goed of fout maar uitsluitend gericht op invloed. In een contextueel coachtraject leer je geen nieuwe trucjes, maar ontwikkel je persoonlijke kracht.

Coaching kun je inzetten als:

• Iemand zijn zelfbewustzijn wil vergroten
• Meer inzicht wil in eigen persoonlijkheid
• Leren omgaan met grenzen en het aangeven van grenzen
• Leren om de doelen die je stelt ook te bereiken
• Helpen in de balans tussen privé en werk
• Stimulans van effectieve teamsamenwerking
• Communicatie uitdaging
• Om wil leren gaan met constructieve conflicten
• Ontwikkeling en ontdekken van gaven en talenten
• Groeien in de kwaliteit van je relaties
• Helpen balansen in de familie te herstellen
• Inzicht verwerven in je persoonlijke levenspad
• Ontdekken van je passie

Therapie wordt vaak ingezet als:

• Iemand vastloop in het leven
• Iemand vastloopt in relaties of familiaire kwesties
• Iemand door onverwerkte trauma’s stagneert in zijn of haar groei
• Angststoornissen, depressie, onverwerkt verdriet
• Psychische problemen
• Geestesziektes
• Seksueel misbruik
• Huwelijks en relatie crisis
• Psychosomatische klachten
• Enz.

Netwerk:

Een contextuele coach werkt nooit alleen. Hij of zij zal altijd samenwerken in een multidisciplinair netwerk van hulpverleners. Vanuit dit netwerk kunnen verschillende disciplines geraadpleegd worden allemaal ten gunste van personen die om hulp vragen. De coach heeft zelf ook supervisie.

De iDNA-scan als effectief hulpmiddel:

Naast een professioneel netwerk heeft een contextueel coach de beschikking over een unieke scan om aan de start van een coachtraject de vier eerdergenoemde dimensies zichtbaar te maken. Deze scan is exclusief ontwikkeld voor gecertificeerde contextuele coachen en wordt door geen enkele andere coach gebruikt. Uit deze scan die de coachee online kan maken, rolt een rapportage die als basis kan dienen voor het coachtraject. Na het maken van deze scan zal de coach deze scan in een persoonlijk coachgesprek bespreken. Uiteraard is deze rapportage discreet en zal de coachee zelf bepalen wie er inzage krijgt in deze rapportage.